Smakowitości PRL: słynna pizze, szawarma z ptaka i rustykalne dania

Zawróć do zapachów PRL

Współczesna Ojczyzna to naród obfity smakowo, ale nie sposób zapomnieć o posiłkach, które tworzyły życie codzienne w epoce Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Aromaty PRL-u powracają dziś nie wyłącznie w sentymentalnych wspomnieniach, ale też na blatach młodszych pokoleń. Kultowa pizza PRL, kebab z drobiu czy wiejskie potrawy to ikony ery, które wciąż kultowa pizza PRL inspirują gotujących i degustatorów.

słynna placek PRL – nieskomplikowanie i smak

W czasach 80. placek była symbolem luksusu i nowoczesności. Nie przypominała oryginalnego pierwowzoru – jej podstawą był masywny, puszysty placek drożdżowy, często sporządzany na blaszce. Składniki zostały zmniejszone możliwością zakupu artykułów w sklepach, kuchnia prl w miejsce mozzarelli (bez zmian) używano sera żółtego, a keczup służył jako sos pomidorowy.

Najważniejsze atrybuty ciasta PRL:

• Grube placek: Miękkie, na drożdżach, przygotowywane na szerokiej blasze.
• Łatwe dodatki: Cebula, szynka z puszki lub kiełbaska, pieczarki konserwowe.
• Ser twardy: Najczęściej goudy lub edamski zamiast mozzarelli.
• Ketchup: Często polany na upieczeniu jako chłopskie jadło alternatywa dipu pomidorowego.

Taką placek da się było nabyć w ramach barach mlecznych lub lokalnych pizzerii. Do obecnie mnóstwo osób przypomina sobie smak ciasta z pieca „Merkury” czy rozpoznawalny aromat wypiekanego ciasta drożdżowego unoszący się nad drogami.

Kebab z kurczaka – egzotyczny element epoki lat 90.

Mimo że szawarma ukazała się powszechniej dopiero na końcu lat 80., prędko zdobyła sympatię mieszkańców Polski spragnionych nowych smaków. Była jednym z pierwszych dań kuchni bliskowschodniej dostępnych w rodzimych lokalach typu fast food.

Szawarma z ptaka charakteryzowała się aromatycznymi ziółkami i nieskomplikowaniem prezentacji. Mięso shoarma z kurczaka nacierano w miksturze czosnku, papryki i kurkumy, a później grillowano lub smażono na dużych płytach. Najczęściej podawano ją z frytkami ziemniaczanymi i surówką z kapusty oraz sosem czosnkowym lub ostrzejszym.

Z jakiego powodu szawarma została sukcesem?

• Innowacja gastronomiczna – dla licznych Polaków była pierwszym spotkaniem z kuchnią orientalną.
• Dostępność – ekspresowa do zrobienia i sycąca.
• Wyrazisty aromat – wyraziste ziółka odróżniały ją od tradycyjnych polskich dań.

Dziś shoarma jest trwałym częścią menu w wielu lokalach i jadłodajniach typu fast food, a jej sława nie zanika od dekad kultowa pizza PRL.

Chłopskie jadło – powrót do tradycji

Chłopskie dania to określenie zawierający tradycyjne dania sztuki kulinarnej wiejskiej, które w PRL-u przeżywały odrodzenie. W czasach niedoborów produkty nieskomplikowane i pożywne były na wagę złota. Potrawy takie jak kapuśniak z mięsem, żurek czy placki kartoflane odzyskiwały popularność do łask zarówno w domowych kuchenkach, jak i shoarma z kurczaka restauracjach.

Najczęściej wybierane potrawy wiejskiego stołu:

• Potrawa: Gotowana kapusta z mięsiwem i borowikami.
• Placuszki ziemniaczane: Smażone na złocisto podane ze śmietanką lub gulaszem.
• Żurek: Kwaśna zupa na kwasie żytnim z kiełbasą wieprzową i jajem.
• Kluseczki ruskie: Z farszem kartoflano-serowym.

Chłopskie dania zostało bodźcem dla licznych knajp zakładanych już po transformacji ustrojowej. Sieć „Chłopskie Jadło”, utworzona przez Annę Chodakowską w 1995 roku, fundamentowała się właśnie na tych tradycyjnych recepturach – serwując pierogi klejące się do rąk czy bigos o zapachu dymu.

Czemu te smaki powracają?

Zwrócenie się do potraw chłopskie jadło PRL-u to nie tylko nostalgia za okresem dzieciństwa czy młodością rodziców. Stanowi to również odpowiedź na wymóg autentyczności i minimalizmu we współczesnej gastronomii. Mnóstwo szefów gotowania pozyskuje obecnie natchnienie z zwyczajów PRL-u – reinterpretując stare receptury lub podając klasyczne posiłki w współczesnej odsłonie.

W coraz większym stopniu częściej jest możliwość napotkać miejsca oferujące pizzę „jak za dawnych lat”, lokale podające szawarmę na podstawie autentycznych receptur oraz jadłodajnie koncentrujące się na tradycyjnych potrawach wiejskich przygotowywanym według rodzinnych przepisów.

Co dokładnie czyni, że te dania są ponadczasowe?

• Łatwość elementów – opierają się na łatwo osiągalnych produktach.
• Pożywne dania – znakomite dla ludzi ceniących solidny posiłek.
• Pełne aromaty – dzięki zastosowaniu przypraw korzennych oraz tradycyjnych sposobów przyrządzania kultowa pizza PRL.

Odmienione wcielenie ikonicznych dań

Posiłki jakie np. pizza PRL lub shoarma z kurczaka dziś odrodzenie także dzięki mediom społecznościowym. W online ukazuje się więcej i więcej receptur natchnionych dekadą lat 80. i latami dziewięćdziesiątymi, a food trucki oraz festiwale kulinarne chętnie reklamują retro-smaki jako zamiennik dla modnych obcych trendów.

Mieszkańcy Polski shoarma z kurczaka coraz bardziej decydują się na regionalne produkty oraz dawne receptury dziedziczone z pokoleniu na pokolenie. Dzięki takiemu słynne posiłki mają okazję zachować się istotnym częścią polskiej tożsamości kulinarnej przez następne dekady.

Aromaty PRL-u udowadniają, że choćby najbardziej podstawowe posiłki mogą być niepowtarzalne – wystarczy szczypta nostalgii oraz troska o jakość produktów. Czy jest to pizza „z blaszki”, intensywna kebab czy domowe chłopskie dania – każde z tych posiłków ma swoje chłopskie jadło pozycję w uczuciach (i żołądkach) Polaków!